Geçtiğimiz hafta Avrupa'dan ciddi boyutlarda istihdam kaybı haberleri aldık. Başını uluslararası finans devlerinin çektiği çok sayıda şirket, binlerce çalışanını işten çıkardı. Birçoğu da çıkarmaya hazırlandığının sinyallerini verdi. HSBC, Deutsche Telekom, Foxconn, Credit Suisse, Goldman Sachs, Lloyds gibi birçok şirket binlerce çalışanını kapının önüne koydu. Durumu yorumlattığımız Türkiye'de faaliyet gösteren yerli ve yabancı beyin avcıları, Avrupa ve Amerika'da istihdam piyasasındaki kötü gidişatın yılbaşından bu yana orta ve üst düzey yöneticilerden gelen öz geçmiş sayısındaki artıştan anlaşılması gerektiğini belirtiyorlar. Uzmanlar, dünya ekonomisine bakıldığında Çin, Rusya ve Türkiye dışında sakin piyasa olmadığını belirterek yöneticilerin izledikleri bu tutumu da 'normal' karşılıyor.
"Yılda 400 CV geliyor"
2008 krizi döneminde ortaya çıkan yabancı yöneticilerin Türkiye'de çalışma talebi, son bir yılda dikkat çekici biçimde arttı. One World Consulting Türkiye Genel Müdürü Tim Bright, bu yıl 500 civarında yabancı orta ve üst düzey yöneticiden CV aldıklarını anlatıyor. Stanton Chase Türkiye Genel Müdürü Çağrı Alkaya'nın verdiği rakam ise ilk altı ay için 240. Alkaya, "Ayda ortalama 40 CV geliyor" diyor.
İnternetten başvuruyorlar
Yurtdışında çalışan orta ve üst düzey yöneticiler Türk şirketlerine yönelik başvurularını genellikle internet aracılığıyla yapıyor. Özellikle Amerika, Almanya, Hollanda ve İngiltere'den CV gönderen yönetici sayısı dikkat çekici biçimde artıyor. "Bunlara bir de Dubai'de çalışan yöneticileri eklemek gerek" diyor Tim Bright. Eski canlılığını kaybeden Dubai'den de yönetici talepleri artıyormuş. İnternetten buradaki beyin avcılığı yapan danışmanlara CV gönderen üst düzey yöneticilerin profillerine bakıldığında üç grup görülüyor. Birincisi daha önce Türkiye'de expat olarak bulunmuş, başka bir ülkeye gönderilmiş ancak bundan memnun kalmayan yöneticiler. Tim Bright, daha birkaç gün önce Türkiye'de iki yıl çalışan ve şimdi İngiltere'de olan bir üst düzey yöneticiden başvuru aldığını, yöneticinin 'İngiltere'den memnun değilim, Türkiye'de benim için bir iş fırsatı olabilir mi?' şeklinde sorduğunu belirtiyor. İkinci grup ise Türkiye'ye gelip bir arkadaş edinmiş ya da bir Türk'le evlenmiş yabancılardan oluşuyor. Önceleri hayatlarına yurtdışında kurma planları yapan bu kişilerden gelen CV'lerin de bu yıl arttığına dikkat çekiyor uzmanlar. Üçüncü grubu Türkiye'yi hiç tanımayan, sadece medyadan buranın iyi bir pazar olduğunu duyan kişiler oluşturuyor. Bu kişiler çalıştıkları lokasyona bağlı olmayan, nerede olsa deneyimin peşinde koşan bir kariyer stratejisi izliyor.
"Finansçı, IT'ci ve pazarlamacılar geliyor"
Çağrı Alkaya/Stanton Chase Türkiye Genel Müdürü
Avrupa ve ABD'deki kriz, bu bölgelerde çalışan üst düzey yöneticileri de yeni arayışlara sürükledi. ABD ve Avrupa'da çalışan üst düzey yöneticilerden ayda ortalama 40 CV alıyoruz. Bu yöneticiler şu anda dünyanın her yerinde iş arıyorlar. Daha çok finans, teknoloji, pazarlama deneyimi olan üst düzey yöneticilerden başvurular geliyor. Ancak daha önce Türkiye'de çalışmış, bir şekilde Türkiye'de bulunmuş olanlar özellikle burada işe girmek için ısrarcı.
"Pakistan'dan da gelen var"
Mine Batıyel/ Antal International Türkiye Genel Müdürü
Son bir yılda Avrupa'dan gelen yönetici CV'lerinin yanı sıra Hindistan, Pakistan ve Arap ülkelerinden de çalışanların ilgisiyle karşı karşıyayız. Avrupa'dan gelen Türkiye'de çalışma talepleri zaten bir süredir vardı, bu yıl iyice arttı. Asıl hareketlilik Hindistan ve Pakistan'dan gelen CV'lerde yaşanıyor. Buralardaki bilgisayar mühendisleri eskiden Amerika ve AB ülkelerinde çalışmak için çırpınırken artık Türk şirketlerinin kapısını çalıyorlar. Ancak Türk şirketlerinin onları istihdam etmek gibi bir niyeti yok. Çünkü pahalı geliyorlar.
Yabancı yönetici paketleri ucuzladı
Türkiye'de hele de yerli bir şirketin yabancı yönetici istihdam etmesi öyle kolay yutulur bir lokma değildi. Öncelikle üst düzey bir yönetici 40 yaşını aşmış, çocukları okul çağına gelmiş bir profil çizdiğinden, Kemerburgaz'da bir ev, okul masrafları, sosyal imkanlar, araba, şoför derken şirketten yıllık 150 bin doları bulan bir paket talep ediyordu. Bu da şirketleri zorlayan bir durumdu. Şimdiyse yöneticilerin global hareketleri ve Türkiye'ye talep artınca bu paketler de oldukça daraldı. Özellikle Amerikalı teknoloji ve ilaç şirketleri 50 bin dolara oturttukları mönü paketler sunuyorlar. Yönetici aldığı bu paradan ev kirasına istediği miktarı, okula istediği miktarı ayırabiliyor. Öte yandan Türkiye'ye artık sadece üst düzey değil, 30'lu yaşlarında orta düzey yöneticiler de geliyor. Bu kişilerin de paketleri oldukça düşük hatta bazen Türklerden daha ucuz olabiliyor.
Şirketler yabancı yönetici istemiyor
Yabancı yöneticilerin Türk şirketlerinde çalışma talebi hızla artarken şirketler tarafında buna paralel bir hareket görünmüyor. Antal International Türkiye Genel Müdürü Mine Batıyel'e göre sadece Türk değil uluslararası şirketler de yabancı yöneticiye sıcak bakmıyor. "Eskiden yabancı şirketler kesinlikle yabancı yöneticiyle çalışmak isterdi. Şimdi Türkiye'ye yatırım yapan yabancı şirketlerin yüzde 99'u yabancı yönetici talep etmiyor. Son beş yılda gelen ve bizden yönetici isteyen şirketlerden hiçbiri böyle bir talepte bulunmadı" diyor Batıyel. Tim Bright da Batıyel'le aynı fikirde. Yabancı yöneticilerin öncelikle Türk lirasını tanımadıkları ve Türkçe bilmediklerinden dolayı dezavantajlı olduklarını belirten Bright gerekçelerini şöyle sıralıyor: "Buna karşılık Türkler İngilizce ve uluslararası piyasaları iyi biliyor. Ayrıca Türkiye'yi de iyi tanıyorlar. Bu durumda yabancıların ancak çok özel bir yetenekleri ve teknik bilgileri varsa şansları artabilir. Örneğin tekstil, perakende alanında Türk ve yabancı zincirler yabancı yönetici tercih edebilir. LC Waikiki, Next, Marks&Spencer gibi markalar bu profilde yöneticiler istihdam ediyor." Türkiye'de şirketlerin yabancı yönetici istememesinin teknik bir nedeni de var: Çalışma izni çıkarmanın zorluğu. İşe kabul ettikleri yöneticiye ücret paketi verip birkaç ay çalışma izni almasına hiçbir şirketin tercih etmediği belirtiliyor.
İş'te İnsan, Yasemin Salih, Ağustos 2011
Source of this article;
http://www.isteinsan.com.tr/isteinsan_gazete/73386.html